Preview: Sieralgen in vennen herstellen niet van verzuring

De afgelopen 100 jaar is de natuurwaarde van vennen enorm achteruit gegaan, zoals blijkt uit inventarisaties van sieralgen: microscopische groenwieren met prachtige vormen.

De sieralgenflora is in drie vennen bijgehouden tussen 1916 en 2014, vanaf 1978 door meerdere bemonsteringen per jaar. De soortensamenstelling is sterk veranderd, voornamelijk door verzuring. De verschuivingen zijn het grootst in vennen met vlakke oevers, die in extreem droge zomers aan de lucht zijn blootgesteld. Na de droge zomer van 1921 waren de veranderingen klein, maar na de droge zomer van 1976 waren de veranderingen dramatisch, omdat zwavel- en stikstofverbindingen uit de bodem het water verzuurden. De natuurwaarde daalde, maar nam weer licht toe in de jaren tachtig, dankzij de afname van verzurende depositie. Ondanks de blijvende daling daarvan, is de sieralgenflora niet hersteld; integendeel, de natuurwaarde is verder gedaald. Vooral de chemische dynamiek als gevolg van de voorraad zwavel- en stikstofverbindingen, die in een eeuw in de venbodems is opgebouwd, belemmert de ontwikkeling van zeldzame sieralgsoorten. Die zijn juist gebonden aan stabiele milieuomstandigheden.

Dit artikel verschijnt binnenkort in De Levende Natuur #2 2022. Dit nummer ook thuis ontvangen? Neem dan nu een abonnement!